- Prof. dr. Jacobus (Jacob) Gijsbertus Samuël van Breda (1788-1867) was van 1816 tot 1822 hoogleraar botanie, chemie en farmacie aan het Rijksathenaeum in Franeker.
- Jacob van Breda was in 1811 gepromoveerd in de geneeskunde en natuurkunde aan de Universiteit Leiden. Hij was werkzaam op verschillende terreinen. Van 1816 tot 1822 was hij hoogleraar botanie, chemie en farmacie in Franeker. Hij werd in 1822 benoemd als hoogleraar in de botanie, zoölogie en vergelijkende anatomie aan de Universiteit Gent. De chemie verdween uit zijn onderwijs. Na de Belgische onafhankelijkheid in 1830 vertrok hij naar Leiden. Daar was hij vanaf 1831 eerst hoogleraar in tijdelijke dienst en vanaf 1835 tot 1839 gewoon hoogleraar in de zoölogie en geologie. Zijn profiel staat op de website Leidse Hoogleraren vanaf 1575. In 1839 werd hij secretaris van de Hollandsche Maatschappij van Wetenschappen en conservator van het Teylers Museum te Haarlem als opvolger van Martinus van Marum, een positie die hij tot 1864 bekleedde. Daar verrichtte hij elektriciteitsproeven. In 1851 werd hij benoemd tot lid van de Koninklijke Nederlandsche Akademie van Wetenschappen.
- Details over het scheikundig onderwijs in Franeker in de periode dat Van Breda daar les gaf worden beschreven in:
J.J. Meinsma, ‘Het scheikundig onderwijs van Frieslands Hogeschool te Franeker (1585-1843)’, De Vrije Fries 48 (1968) 30-52.
De volgende geschriften van Van Breda over scheikundige onderwerpen zijn bekend:- Aanmerkingen omtrent den staat en de evenredigheid der bestanddeelen van de dampkringslucht, en onderzoek van hetgeen daaromtrent gesteld is in zekere verhandeling van den heer H.C. van der Boon Mesch, Medicinae Studiosis, Amsterdam, 1820, p. 30.
Over het roode regenwater te Scheveningen gevallen, Algemene Konst- en Letterbode, 1820.
Over de ontvlamming van het waterstofgas in aanraking gebragt met platina-spons, Algemene Konst- en Letterbode, 1823 en 1824.
- Aanmerkingen omtrent den staat en de evenredigheid der bestanddeelen van de dampkringslucht, en onderzoek van hetgeen daaromtrent gesteld is in zekere verhandeling van den heer H.C. van der Boon Mesch, Medicinae Studiosis, Amsterdam, 1820, p. 30.
- Van Breda is opgenomen in het Biografisch Portaal van Nederland met een verwijzing naar P.J. Blok en P.C. Molhuysen, Het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek (NNBW) uit 1911.
In de Nederlandstalige Wikipedia en Engelstalige Wikipedia zijn eveneens biografieën van hem opgenomen. Uitgebreidere biografische informatie is te vinden in:
C.J. Matthes, Levensbericht J.G.S. van Breda, in: KNAW Jaarboek 1867, Amsterdam, p. 22-32. Een lijst met geschriften is toegevoegd aan het levensbericht.
A.S.H. Breure en J.G. de Bruijn (eds.), Leven en werken van J.G.S. van Breda (1788-1867), Groningen, 1979, 429 pp. Een recensie van de bundel artikelen werd geschreven door F.R. Ankersmit, in BMGN - Low Countries Historical Review, 1982, vol. 97, p. 277-278.
Publicaties van Van Breda zijn opgenomen in WorldCat.
__________________________________________________________________________________________
Datum: 14-4-2020
