Inleiding
Vuurwerk is de kunst/wetenschap die zich bezighoudt om op een bepaalde plaats en tijd een zeker verbrandingseffect (wit licht, gekleurd licht, witte rook, hittte en gas) te bewerkstelligen. De Nederlandstalige Wikipedia heeft een uitgebreid lemma over vuurwerk met uitleg over de geschiedenis, chemie, soorten vuurwerk, evenementen en gevaren. Pyrotechnische mengsels, ook sassen genoemd, zijn de reactieve componenten in vuurwerk. Het basisprincipe van een pyrotechnisch mengsel is de aanwezigheid van zowel een reductor als een oxidator. Hierdoor kan de reactie zonder aanvoer van zuurstof uit de lucht plaatsvinden.
Rampen met vuurwerkfabrieken vinden plaats. In Nederland ontplofte op 14 februari 1991 in Culemborg het bedrijf MS Vuurwerk BV. Er is een apart lemma gewijd aan de vuurwerkramp in Enschede die plaatsvond op 13 mei 2000. Bij de ramp vatte een opslagruimte met vuurwerk van het bedrijf S.E. Fireworks vlam met desastreuze gevolgen. Door de na deze ramp opgestelde nieuwe veiligheidseisen stopte de laatste vuurwerkfabriek in Nedeland, van Christiaan van der Nat te Leiden, in 2002.
Literatuurverwijzingen
Adriano Romano (Adriaen van Roomen), Pyrotechnia, hoc est de ignibus festivis, jocosis, artificialibus et seriis, variisque eorum structuris libri duo, ex scriptoribus latinis (1611). Gedigitaliseerd door Google Books.
J. Lenselink, Vuurwerk door de eeuwen heen, De Bataafsche Leeuw, Amsterdam, 1991, 80 pagina’s.
Het boek is alleen nog antiquarisch te koop. Het was als pdf-bestand te downloaden van de website van de Vereniging Evenementenvuurwerk Nederland.
Ludolf Maat, De explosieve chemie van buskruit, Vuurwerk: vuur als kunstuiting. In: ‘De kleur van chemie’, in 2007 uitgegeven door de Faculteit der Exacte Wetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam en geplaatst op de website www.kennislink.nl.
Th. M. Groothuizen, Vuurwerk, Chemische Feitelijkheden, nr. 33, oktober 1985, herdrukt in december 1996, 7 pagina’s. Uitgegeven door de KNCV.
Arthur van Zuylen, Vuurwerk, Chemische Feitelijkheden, nr. 194, december 2002, 15 pagina’s. Uitgegeven door de KNCV.
Arno van 't Hoog, ‘Geen langer leven zonder vuurwerk’, artikel van 14 februari 2020 op de C2W website. Over de effecten van vuurwerk op het milieu en de gezondheid.
_________________________________________________________________________
Aangepast 13-12-2022
Oudere artikelen uit de serie Chemische Feitelijkheden zijn verwijderd van de officiële website.
