- Theodorus Petrus Schonck (1736-1812) werd op 10 oktober 1736 geboren in Hedel (Gelderland). Hij was een zoon van de predikant Wilhelmus Schonck. Zijn een jaar oudere broer Philip Willem Schonck kreeg naamsbekendheid als architect en tuinarchitect. Hij trouwde in 1773 in Amsterdam met Elisabeth Staats. Rond 1800 verhuisde het paar naar Naarden waar Schonck op 75-jarige leeftijd op 4 januari 1812 overleed.
- Schonck was vanaf 1765 apotheker, chemist en fabrikant van geneesmiddelen in Amsterdam. Samen met P.J. Kasteleyn kreeg hij in 1786 de tweede prijs voor een door een Utrechts Genootschap uitgeschreven prijsvraag over het aanzien van de scheikunde bij onze buren, vooral bij de Duitsers waar de scheikunde in meer aanzien stond. De eerste prijs werd toegekend aan de apotheker B. Tieboel. Hun aanbevelingen waren gelijkluidend en ze pleitten voor de aanstelling van leraren scheikunde in iedere belangrijke stad. Zie voor meer detail: de sectie Chemische nijverheid in H.A.M. Snelders, De geschiedenis van de scheikunde in Nederland. Deel 1, 1993, p. 77-79.
- Kasteleyn en Schonck wezen in hun bekroonde verhandeling uit 1786 tevens op het belang van de scheikunde voor de nijverheid. Schonck had al in 1776 bij het bolwerk aan de Zaagmolenpoort in Amsterdam een kleine werkplaats opgericht, met een gemetseld fornuis en stookplaats (het ‘stoockhuys’), voor het maken van chemische preparaten. Die droeg hij in 1799 over aan zijn medewerker, de apotheker Anthoni(y) D’Ailly (1766-1825). Zie voor meer detail over Schonck en een afbeelding van de chemische werkplaats: hoofdstuk 8 over industrie, chemie en milieu (1750-1815) in de Geschiedenis van de techniek in Nederland. Deel IV (1993), p. 163-166.
- Het aantal producten van de farmaceutische firma van Schonck en D’Ailly was uitgebreid zoals blijkt uit een onderzoek van D.A. Wittop Koning. Schonk publiceerde ook over zijn chemische werkzaamheden. Twee artikelen zijn digitaal beschikbaar via KB/Delpher. Over de bereiding van het geneesmiddel ‘spiritus cornu cervi succinatus’ in de ‘Vaderlandsche letter-oefeningen of tijdschrift van kunsten en wetenschappen’ uit 1785 en over een destilleertoestel in het door P.J. Kasteleyn samengestelde ‘Chemische oefeningen voor de beminnaars der scheikunst in 't algemeen, en de apothekers, fabriekanten en trafiekanten in ’t bijzonder’ uit 1788.
- Een biografie van Schonck is opgenomen in: Henk Vermande, De chemist: De geschiedenis van een verdwenen beroepsgroep, 1600-1820. Uitgeverij Verloren, Hilversum, 2022, p. 505-506. Het proefschrift is digitaal beschikbaar via de Universiteit Maastricht.
_____________________________________________________________________________
Datum 1-3-2024
