Algemeen
De Nederlandse Vereniging van Zeepfabrikanten (NVZ) is de brancheorganisatie van fabrikanten en importeurs van was- en reinigingsmiddelen. De website geeft een overzicht van alle bedrijven en bevat onder meer een beschrijving van de chemie van het reinigen.
De Nederlandstalige Wikipedia heeft een aantal lemma’s binnen de categorie zeepfabriek.
Op de website ReclameArsenaal zijn affiches te vinden van reclame voor Nederlandse wasmiddelen vanaf 1890.
Op 4 oktober 2017 organiseerde de CHG het symposium 'A History of Soap and Detergents' in de Universiteitsbibliotheek van Utrecht met vier sprekers en een kleine tentoonstelling. Over het symposium werd een verslag geschreven met onder meer informatie over de wasmiddelfabrikanten Unilever en Procter & Gamble.
C.M. Kooi, ‘De zeepaccijns in de negentiende eeuw, Van nieuwe technologie en oude wetten’, Tijdschrift voor Sociale en Economische Geschiedenis, jrg. 3, nr. 2 (2006) 29-53. Als pdf te downloaden.
Het Belasting & Douanemuseum te Rotterdam organiseerde in 2005 een expositie over dit onderwerp waarvoor C.M. Kooi de publicatie in de catalogus schreef. Zie in het museumarchief van de website het museumblad Impost nr. 34 uit 2005 (als pdf te downloaden).
In de online uitgave van Museumnieuws 137 (okt-nov-dec 2013) p. 17-24 van het Nationaal Museum van Douane en Accijnzen vzw te Antwerpen staat een kort artikel van Geert Nieman over ‘De accijns op zeep in de Nederlanden (1583 – 1893)’.
Pieke M.A.V. Hooghoff met medewerking van Piet van der Weijden, Zeep in Nijmegen: honderd jaar Dobbelmann in Bottendaal. Uitgegeven door de Stichting Publikatiefonds Industrieel Erfgoed Nederland, Zeist, 1995, 32 pagina’s.
Als pdf-bestand (22 Mb) te downloaden van de website Federatie Industrieel Erfgoed Nederland.
Literatuurverwijzingen naar de chemische kant
Over bestanddelen van wasmiddelen verschenen de volgende Chemische Feitelijkheden uitgebracht door de KNCV:
- J.Ph. Groeneveld, 'Oppervlakte-actieve stoffen in toiletartikelen, was- en reinigingsmiddelen', Chemische Feitelijkheden nr. 122, mei 1996, 11 pagina’s.
- Wolfgang Aehle, 'Enzymen in wasmiddelen', Chemische Feitelijkheden, nr. 152, oktober 1998, 9 pagina's.
- Lucie H.M. Vollebregt, 'Wasgoedverzachters', Chemische Feitelijkheden nr. 170, november 1999, 9 pagina’s.
R. Hage en T. Swarthoff, ‘Natuurlijk wassen’ in: Chemie achter de Dijken uitgegeven in 2001 door KNAW/KNCV. Over de ontwikkeling van katalysatoren in wasmiddelen.
P.H. van der Ley, ‘Wasmiddelen - Nieuws uit de zeepindustrie’, Chemisch Weekblad 47, nr. 10 (1951) 144-145. Over de toevoeging van polyfosfaten en optische bleekmiddelen aan wasmiddelen.
J.A. van Melsen, 'Synthetische wasmiddelen’, Chemisch Weekblad 46, nr. 20 (1950) 334-337.
Het artikel geeft de stand van zaken van de chemie van de synthetische wasmiddelen anno 1950. Besproken wordt de historische ontwikkeling, de synthese en de waswerking.
Frank van der Most, Ernst Homburg, Pieke Hooghoff en Aat van Selm, 'Nieuwe synthetische producten: plastics en wasmiddelen na de Tweede Wereldoorlog'. Hoofdstuk 3.6 in J.W. Schot, H.W. Lintsen, A. Rip en A.A. Albert de la Bruhèze (red.), Techniek in Nederland in de twintigste eeuw. Deel II. Delfstoffen, energie, chemie. Uitgegeven door de Stichting Historie der Techniek, Eindhoven, en Walburg Pers, Zutphen, 2000, p. 358-375.
In het hoofdstuk worden paragrafen gewijd aan:
- De eerste synthetische wasmiddelen en de vooroorlogse waspraktijk
- De ontwikkeling van nieuwe wasmiddelen
- Onderhandelen over Teepol
- De eerste synthetische gezinswasmiddelen
__________________________________________________________________________________________________________
Aangepast 19-3-2017
