Sla links over

Katz, J.R.

  • Dr. Johan Rudolf Katz (1880-1938) was van 1917 tot 1938 privaatdocent biochemie aan de Universiteit van Amsterdam.
  • Johan Katz werd op 30 april 1880 geboren in Amsterdam. Na het gymnasium ging hij in 1897 zowel wis- en natuurkunde als geneeskunde studeren aan de Universiteit van Amsterdam (UvA). In april 1911 slaagde hij voor het artsexamen en in januari 1912 behaalde hij het doctoraalexamen scheikunde.
  • Katz promoveerde cum laude op 24 januari 1917 in de scheikunde aan de UvA op het proefschrift ‚Gesetze der Quellung: eine biochemische und kolloidchemische Studie‘ (Dresden, Th. Steinkopff, 1917 bij prof. dr. A. Smits. Door het onderzoek naar het mechanisme van zwelling bij colloïden maakte hij later wetenschappelijk naam en dat onderzoek speelde ook een rol bij de opkomst van het concept macromoleculen. In maart 1917 werd bij benoemd als privaatdocent biochemie aan de UvA.
  • Op 9 juli 1917 promoveerde hij in de geneeskunde aan de UvA op het proefschrift: ‘Oudbakken worden van het brood in verband met het vraagstuk van den nachtarbeid der bakkers (Deel I en II)’ bij prof. dr. R.H. Saltet. Katz had zich in de studie geneeskunde gespecialiseerd als psychiater en begon in 1915 een psychiatrische praktijk in Amsterdam die hij in 1921 weer opgaf. Hij koos definitief voor de scheikunde.
  • In 1923 ging Katz naar het Kaiser Wilhelm Institut für Faserchemie in Berlijn en deed daar onderzoek naar de zwelling van cellulose. In 1924-1926 werkte hij aan de universiteiten van Uppsala en Kopenhagen bij respectievelijk de professoren en Nobelprijswinnaars Karl Siegbahn en Niels Bohr. In Kopenhagen deed hij met röntgenspectroscopie zijn tweede belangrijke ontdekking: de kristallijne structuur van gerekt rubber. In 1926 keerde hij terug naar de UvA en zette zijn onderzoek naar de zwelling van cellulose en andere macromoleculen daar voort. In 1932 vatte hij 15 jaar onderzoek samen, waarin met behulp van röntgenspectroscopie een ondubbelzinnig onderscheid was gemaakt tussen intermicellaire zwelling en intramicellaire zwelling.
  • Katz had een uitstekende wetenschappelijke reputatie opgebouwd die ook in de Verenigde Staten werd beloond. In het najaar van 1934 werd hij voor een semester benoemd was tot Baker non-Resident Lecturer aan de Cornell Universiteit te Ithaca. In 1935 werd hij benoemd tot docent aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT) in Cambridge.
  • Katz overleed op 57-jarige leeftijd in Boston op 19 of 20 april 1938. Ernst Homburg maakte in mei 2024 een uitgebreid overzicht van zijn leven en loopbaan met daarbij een verwijzing naar de beschikbare bronnen (klik hier voor het pdf-bestand).

Enkele internetbronnen:

_____________________________________________________________________________________

Nieuwe versie van 17 mei 2024

logo