Willem Alexander de Jong (1925-2001) was van 1966 tot 1983 hoogleraar scheikundige technologie aan de Technische Universiteit Delft en van 1980 tot 1989 voorzitter van de Raad van Bestuur van TNO.- Willem Alexander (roepnaam Pim) de Jong werd op 5 oktober 1925 geboren in Steenwijkerwold, Overijssel. De middelbare schoolopleiding werd gevolgd op het Gemeentelijk Lyceum in Enschede. Daar behaalde hij in juni 1944 het diploma gymnasium. Na de Tweede Wereldoorlog ging hij scheikunde studeren aan de Technische Hogeschool te Delft. In juli 1952 studeerde hij met lof af als scheikundig ingenieur.
- Na het afstuderen trad hij in 1952 als research-ingenieur in dienst bij het Koninklijke Shell Laboratorium te Amsterdam (KSLA). Tot zijn vertrek naar Delft bleef hij 14 jaar werkzaam bij de KSLA waar hij tot sectiehoofd werd benoemd. Van juli 1964 tot juli 1965 was hij gedetacheerd bij het Houston Research Laboratory van de Shell Oil Company te Deer Park, Texas. Het bij de KSLA uitgevoerde onderzoek werd onder meer vastgelegd in vijf patenten. Het eerste in de Verenigde Staten op naam van De Jong toegekende patent ‘Conversion of organic peroxides to carbinols’ dateert van 23 september 1958.
- Bij Koninklijk besluit van 11 juli 1966 werd De Jong benoemd tot hoogleraar in de Afdeling der Scheikundige Technologie in Delft om onderwijs te geven in de scheikundige technologie. Hij werd daarmee de collega van de in 1963 benoemde prof. drs. P.J. van den Berg. Op 25 januari 1967 hield De Jong zijn intreerede ‘Optimalisatie in de procesindustrie’. De rede is te downloaden van de TU Delft Repository. In zijn dankwoord sprak hij tot zijn voormalige Shell-collega’s dat de kennis die hij aan de studenten ging overdragen bij de KSLA was geleerd en dat het jaar in de Verenigde Staten zijn blik had verruimd. Foto’s van de redevoering en de receptie zijn opgenomen in de TU Delft Beeldbank. In zijn periode aan de universiteit was hij tevens decaan van de Afdeling Scheikundige Technologie geweest.
- Het accent van De Jong lag op onderwijs en onderzoek aan chemische reactoren. In de periode tussen 1972 en 1985 verschenen proefschriften van elf van zijn promovendi, deels met Van den Berg als medepromotor. De proefschriften zijn te downloaden van de TU Delft Repository. Samen met Van den Berg verzorgde De Jong KNCV-nascholingscursussen over procesrealisatie en reactorkunde. En ook samen publiceerden ze in 1979 het boek ‘Introduction to chemical process technology’. Het bij de Delft University Press verschenen boek is te downloaden van de TU Delft Repository (44 MB).
- Na een reorganisatie van TNO werd De Jong op 1 februari 1980 de voorzitter van de nieuwgevormde Raad van Bestuur en ging hij verder met de reorganisatie naar een meer zakelijke structuur van TNO in het speelveld tussen de overheid, het bedrijfsleven en de universitaire wereld. De huisvesting van de Raad van Bestuur was het zogenoemde ‘Groene Gebouw’ op de TNO-locatie Delft. In de entree van dat gebouw hing het volgende citaat van De Jong: ‘Research verrichten is investeren in de toekomst om welvaart en welzijn veilig te helpen stellen’. Als TNO-voorzitter haalde hij regelmatig de landelijke pers, zie bijvoorbeeld de Volkskrant van 13 april 1985 met de kop ‘Als je de wetenschap niet bijhoudt ben je over 5 à 10 jaar uitgeteld’ (zie: KB/Delpher/kranten) Bij zijn afscheid van TNO in november 1989 werd hij benoemd tot commandeur in de orde van Oranje-Nassau.
- Publicaties in boekvorm van W.A. de Jong, al dan niet samen met P.J. van den Berg, zijn opgenomen in WorldCat. Daartoe behoren de collegedictaten ‘Chemische werkwijzen’ en TNO-rapporten als ‘De rol en de betekenis van TNO voor de biotechnologie in Nederland’ uit 1982.
- Pim de Jong was getrouwd en had kinderen. Hij overleed in juli 2001. In de NRC van 12 juli 2001 staan de overlijdensberichten van de TU Delft en TNO onder elkaar weergegeven.
___________________________________________________________________________________________
Datum: 19-11-2019
