- Prof. ir. Johannes (Jan) Paulus Willem Houtman (1917-2011) was directeur van het Interuniversitair Reactor Instituut (IRI) te Delft en hoogleraar scheikundige aspecten van de kernreactor aan de Technische Universiteit Delft van 1959 tot 1983.
- Voor zijn hoogleraarschap in Delft was Houtman van 1948 tot 1955 hoogleraar aan de scheikundige faculteit van de Technische Hogeschool in Bandoeng. De volgende biografie verscheen in het Chemisch Weekblad 44 (1948) p. 13:
Houtman werd op 16 december 1917 te Salatiga (Java) geboren. Hij bezocht de lagere school en het Vrijzinnig Christelijk Lyceum te 's-Gravenhage waar hij in juni 1934 het diploma eindexamen HBS-B behaalde. In 1934 ving hij zijn studie aan de Technische Hogeschool te Delft aan en legde in april 1940 met lof het ingenieursexamen voor scheikundig ingenieur af. Van januari 1939 tot mei 1940 was hij werkzaam voor de Commissie van Advies nopens chemische en aanverwante verdedigingsvraagstukken en van juni 1940 tot augustus 1943 als assistent aan het laboratorium voor Chemische Technologie te Delft. Tevens verrichtte hij gedurende een gedeelte van die tijd werkzaamheden voor de N.V. Scholtens Chemische Fabrieken te Foxhol. Van januari 1944 tot september 1945 werkte hij te Delft voor het Laboratorium van De Bataafsche Petroleum Maatschappij en was van september 1945 tot juni 1948 verbonden aan het laboratorium te Amsterdam. - Op 20 oktober 1955 nam Houtman afscheid van de Technische Hogeschool in Bandoeng. Bij zijn terugkeer in Nederland trad hij in maart 1956 in dienst van de Staatsmijnen en werd gedetacheerd bij de KEMA in Arnhem om onderzoek te doen op het gebied van de kernenergie. In 1957 schreef hij het artikel ‘Kernreactoren voor energieproduktie’ in het Chemisch Weekblad 53 (1957) p. 201-206.
- In september 1959 werd Houtman benoemd als hoogleraar scheikundige aspecten van de kernreactor in Delft. Zijn leeropdracht omvatte de chemische aspecten van de kernreactor. Als wetenschappelijk directeur en hoofd van de afdeling Chemie van het Interuniversitair Reactor Instituut te Delft zag hij het als zijn taak om met het IRI dienstverlenend werkzaam te zijn bij de ontwikkeling en toepassing van werkwijzen, die gebruik maken van radioactiviteit en hoogenergetische straling, ten behoeve van andere disciplines. Voor industriële toepassingen werd dit verwoord in het artikel van W.A. Cramer en J.P.W. Houtman ‘Chemisch-technische toepassingen van de stralingschemie’, Chemisch Weekblad 60 (1964) p. 549-556.
In het IRI werd ook een laboratorium voor activeringsanalyse ingericht waarover werd gerapporteerd in het Chemisch Weekblad 58 (1962) p. 334-335. - Enkele lezingen door Houtman gehouden aan de TU Delft en een korte biografie:
- Ir. J.P.W. Houtman, ‘Kernprocessen en chemie’. Rede uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van gewoon hoogleraar in de scheikundige aspecten van de kernreactor aan de Technische Hogeschool te Delft op woensdag 15 juni 1960, als pdf-bestand te downloaden van het TU Delft Institutional Repository.
- Prof. ir. J.P.W. Houtman, Foto’s uit 1960 en een korte biografie in de TU Delft Beeldbank, onderdeel van het TU Delft Institutional Repository.
- Prof. ir. J.P.W. Houtman, 'Wetenschap als dienstverlening’. Rede gehouden op 10 januari 1970 ter gelegenheid van de 128ste Dies Natalis.
- Prof. ir. J.P.W. Houtman, ‘23 jaar IRI: van wetenschappelijke samenwerking en de beginselen die nooit voorbij gaan’. Afscheidsrede uitgesproken op 24 juni 1983.
- Houtman en zijn medewerkers deden op de kernreactor veel onderzoek naar de toepassing van radiochemische analyses van zware metalen in het milieu. Bij zijn afscheid werd op dit gebied een symposium georganiseerd waaraan hijzelf een bijdrage leverde: Papers presented to the Symposium 'Heavy Metals in the Environment; a Threat for Health?' dedicated to Prof. ir. J.P.W. Houtman on the occasion of his retirement from IRI and the Delft University of Technology, June 21, 1983. De bundel verschenen in 1988 onder de redactie van G.J. van den Berg.
- Houtman was sinds 1966 erelid van het Technologisch Gezelschap van de TU Delft. In 1974 werd hij benoemd tot ridder in de orde van de Nederlandse Leeuw.
- Jan Houtman overleed op 30 december 2011. Zie het In memoriam J.P.W. Houtman (1917-2011), Nieuwsbericht van 9 januari 2012 op de website van de TU Delft. Zijn in boekvorm verschenen publicaties zijn opgenomen in WorldCat.
_____________________________________________________________________________________
Aangepast 10-1-2022
