De scheikundige

Chretien Schouteten, De scheikundige, het dramatische leven van Fritz Haber, Uitgeverij Ter Verpoozing, Peize, 2012, 154 pagina's. Te bestellen via: chretienschouteten@kpnplanet.nl.

Kunstmest en explosieven als illustratie van een eeuwige tweestrijd van onderzoekers en wetenschappers. Wat goed is voor de mensheid kan ook verkeerd uitpakken. De scheikundige is een toneelstuk over het dramatische leven van Fritz Haber. Fritz Haber, een Joods-Duitse scheikundige ontdekte in 1909 een manier om ammoniak uit luchtstikstof te maken. Tijdens de eerste wereldoorlog was Duitsland daardoor onafhankelijk van import van Chili-salpeter uit Zuid-Amerika. Ammoniak is de grondstof voor kunstmest en ook voor explosieven. De honger de wereld uit en dankzij diezelfde ammoniak een verlengde wereldoorlog.

Fritz Haber was een trotse Duitser. Hij hielp zijn land in de strijd tegen de vijand. Haber ontwikkelde ook gifgas dat in Vlaanderen duizenden slachtoffers maakte. De eerste vrouw van Haber, Clara Immerwahr, was pacifiste, terwijl haar man trots was op zijn bijdrage aan de oorlog. Ze pleegde zelfmoord.
Fritz Haber is ook de ontwerper van Zyklon, oorspronkelijk bedoeld voor bestrijding van ongedierte en door Hitler gebruikt bij de vergassing van Joden. Haber heeft die toepassing van zijn ontdekking niet meegemaakt. Hij werd door de nazi's verbannen en stierf in 1934. Voor zijn ammoniaksynthese ontving Haber in 1918 de Nobelprijs.